წერეთელი გრიგოლ ზურაბის ძე
- გრიგოლ ზურაბის ძე
- წერეთელი
- 1787 - 1843
-
გრიგოლ ზურაბის ძე წერეთელი (1787 – 1843). იმერეთის სახლთუხუცესის ზურაბ ქაიხოსროს ძე წერეთლის (გარდაიცვალა 1823 წ.) და თამარ დადიანის ასულის (გარდაიცვალა 1823 წ.) უფროსი შვილი.
ზურაბ წერეთლს გრიგოლს გარდა ექვსი შვილი ჰყავდა: სვიმონ, დავით (მიტროპოლიტი,) მართა (ლევან დადიანის მეუღლე), მაკრინა (დავით თარხან მოურავის მეუღლე), ქეთევან გიორგი XII - ის შვილის იოანე ბატონიშვილის მეუღლე) და პუპი (დიმიტრი შერვაშიძის მეუღლე).
გრიგოლი გაზრდილი იყო ზაქარია არქიმანდრიტისა და ანტონ კათალიკოსისა. ამათი მოგროვილი ძველი ხელნაწერები და ქართული წიგნები გრიგოლმა შეიძინა, ზოგი კი თავისი ორი დის – ქეთევანისა და მართას – და მამიდის სიმონ გურიელის მეუღლე მარინა ქაიხოსროს ასულის შემწეობით ხელში ჩაიგდო.
როდესაც ივანე აბაშიძე ახალციხეს გადავარდა, გრიგოლმა დაინარჩუნა მისი ნაქონი წიგნებიც. ამავე დროს თვითონაც უყვარდა ხელნაწერების გადაწერა. ამრიგად შეიქმნა მან მდიდარი ბიბლიოთეკა (ხელნაწერთა ინსტიტუტის ფონდებში შესულია გრიგოლის ნაქონი მრავალი ხელნაწერი, რომელთაგან ბევრი გრიგოლის დაკვეთით არის ნათარგმნი და გადაწერილი).
1821 წ. გრიგოლს პოდპოლკოვნიკობა მისცეს, 1838 წ. – პოლკოვნიკობა. ქუთაისის მუზეუმში დაცული ხელნაწერი გვამცნობს: „ 1843 წელს მიიცვალა ახალქალაქს პოლკოვნიკ–კავალერი გრიგოლ წერეთელი დეკემბრის 20 – ს“.
გრ. წერეთელს ჰყავდა სამი ვაჟი: 1. ალექსანდრე, რომელსაც ცოლად ჰყავდა ეკატერინე ერისთავი – ივანე ფილოსოფოსის ასული, გარდაიცვალა 1872 წ. დასაფლავებულია იკორთაში – ცოლის მამულში. 2. დიმიტრი; ამისი ვაჟი იყო ნესტორი, შემდეგში გენერალი. 3. სამსონი, „იშვა 1812 წ. 10 დეკემბერს“ დაიჭრა ოსმალებთან ბრძოლაში ქობულეთთან 1829 წ. აპრილში და ჭრილობისაგან გარდაიცვალა.
გრიგოლის სიკვდილის შემდეგ მისი ბიბლიოთეკა მემკვიდრეობით დარჩა მის უფროს ვაჟს ალექსანდრეს. ალექსანდრეს გარდაცვალების შემდეგ მთელი მისი ქონების (მათ შორის წიგნების) მემკვიდრე შეიქნა მისი ძმისწული გენერალი ნესტორ წერეთელი.
ნესტორ წერეთელმა „ცეცხლი წაუკიდა თურმე ზანდუკს წერილებისას. ამან მიიღო ეს წერილები სხვა მემკვიდრეობასთან ერთად“. ზოგი ხელნაწერი დაწვას გადაარჩინა ბესარიონ ღოღობერიძემ და 1884 წ. დიმიტრი ბაქრაძეს გადასცა წ. კ. საზოგადოებაში დასაცავად.
იმ დროს ქართულ პრესაში იბეჭდებოდა წერილები, რომლებშიაც გამოხატული იყო შეშფოთება გრ. წერეთლის მემკვიდრეობთან დაცული ქართული ხელნაწერების ბედით.
აკაკი წერეთელმა „დროების 1871წ. 17 ივლისის ნომერში გამოაქვეყნა წერილი „უფალო რედაქტორო! (გრიგოლ წერეთლის შეგროვილი მდიდარი ბიბლიოთეკა და მისი შვილის ალექსანდრეს უპასუხისმგებლობა საზოგადოების წინაშე)“. ამ წერილში აკ. წერეთელი, სვათა შორის, წერდა – ბევრი ძველი ქართული წიგნი ალექსანდრესა აქვს და არავის ასარგებლებსო.
1873 წ. 25 მაისს „დროებაში“ დაიბეჭდა წერილი „ჩვენ შევიტყეთ (განსვ. ალ. წერეთლის ქართული ხელნაწერების ბიბლიოთეკის ბედი)“, სადაც ნათქვამი იყო, რომ გარდაცვლილი ალ. წერეთლის ქართული წიგნების ბიბლიოთეკის მემკვიდრე ნესტორ წერეთელი ითხოვს კატალოგი შეუდგინონ ამ ბიბლიოთეკას.
„დროების“ 1879 წ. თებერვლის ნომერში დაიბეჭდა კოტოჩის „წერილი რედაქტორთან“, რომელშიაც ლაპარაკია ძველი ქართული ხელნაწერების, მათ შორის „ვეფხისტყაოსნის“ არსებობის შესახებ ალექსანდრე წერეთლის მემკვიდრეებთან.
იმავე 22 ივლისს „დროებაში“ ი. ჭყონია წერილით „უფალო რედაქტორო!“ აცნობდა მკითხველებს ალ. წერეთლის ბიბლიოთეკის საზოგადოებისათვის გადაცემის აუცილებლობას. 1880 წ. 21 დეკემბერს არქიმანდრიტი ამბროსი აქვეყნებს წერილს ალ. წერეთლის ოჯახში დაცული „ვეფხისტყაოსნის“ ხელნაწერების შესახებ.
1884 წელს გრ. წერეთლის ბიბლიოთეკის ნაწილი ქართველთა შორის წერა – კითხვის გამავრცელებელ საზოგადოებას გადაეცა.
- თავადი (იმერეთი)
-
ღოღობერიძე ბესარიონ ლევანის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ბესარიონ ლევანის ძე
- გვარი
- ღოღობერიძე
-
ბესარიონ ლევანის ძე ღოღობერიძე (1832 - 1879) - პედაგოგი, საზოგადო მოღვაწე, "ქშწ-კგ საზოგადოების" ერთ-ერთი დამაარსებელი, ქუთაისის სათავადაზნაურო-საადგილმამულო ბანკის დამაარსებელი და პირველი ...
ხერხეულიძე ზაქარია სიმონის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ზაქარია სიმონის ძე
- გვარი
- ხერხეულიძე
-
ზაქარია სიმონის ძე ხერხეულიძე (1797(8)-1856). 1823 წელს შტაბს-კაპიტანი, ამავ დროულად არის ნოვოროსიისკის გენერალ-გუბერნატორის, გენერალ-ლეინტენატის მიხეილ ვორონცოვის ადიუტანტი.
1828-1829 წლების ...
ლორთქიფანიძე სიმონ (სისო) ნიკოლოზის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- სიმონ (სისო) ნიკოლოზის ძე
- გვარი
- ლორთქიფანიძე
-
სიმონ (სისო) ნიკოლოზის ძე ლორთქიფანიძე. (1854-1941). დამთავრებული ქონდა კიევის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტი. სამხედრო ექიმი. სტუდენტობის დროიდან თანამშრომლობდა გაზეთ "დრობა" სთან. ქუთაისის ...
- ფოტო
-
სიმონ (სისო) ლორთქიფანიძე
წერეთელი ნესტორ დიმიტრის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ნესტორ დიმიტრის ძე
- გვარი
- წერეთელი
-
ნესტორ დიმიტრის ძე წერეთელი (? - 1883). ქუთაისის გუბერნიის თავად-აზნაურობის წინამძღოლი (მარშალი) 1861-1867 და 1877-1883 წლებში. გენერალ-მაიორი და იმპერატორის ფლიგელ ადიუტანტი. ე.წ. კავკასიის ომების ...
- ფოტო
-
ნესტორ წერეთელი
ბარათაშვილი დავით ზაქარიას ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- დავით ზაქარიას ძე
- გვარი
- ბარათაშვილი
- სხვა სახელი, გვარი
- დავით ზაალის ძე ბარათაშვილი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1840 - 1901
-
ბარათაშვილი დავით ზაქარიას ძე (ზაალის ძე) (1842–1901). დაიბადა 1842 წ. 28 იანვარს. დედამისი ანასტასია იყო ასული გრიგოლ ჩოლოყაშვილისა. მამა ზაალი (ზაქარია) – ცნობილი მემამულე. განათლება ...
ორბელიანი ალექსანდრე ვახტანგის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ალექსანდრე ვახტანგის ძე
- გვარი
- ორბელიანი
-
ალექსანდრე ვახტანგის ძე ორბელიანი (1802-28.12.1869) "პუპლია" - მწერალი, ისტორიკოსი, პუბლიცისტი, პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე, ერეკლე II-ის შვილიშვილი (თეკლა ბატონიშვილის უფროსი ვაჟი), 1832 ...
ჩოლოყაშვილი მიხეილ ივანეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- მიხეილ ივანეს ძე
- გვარი
- ჩოლოყაშვილი
-
მიხეილ ივანეს ძე ჩოლოყაშვილი (1802 - 1847) - 1833 წელს თუშეთის პრისტავია, შემდეგ თუშ-ფშავ-ხევსურეთის ოკრუგის უფროსი, მაიორის ჩინით. ზისერმანის სიტყვით, მ. ჩოლოყაშვილი იყო "გაუნათლებელი, მაგრამ ...
ყარაშვილი ივანე იოსების ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ივანე იოსების ძე
- გვარი
- ყარაშვილი
- სხვა სახელი, გვარი
- იოანე ყარაევი
-
ივანე იოსების ძე ყარაშვილი (ყარაევი). ექიმი. 1801 წლის 5 ნოემბერს ყარაევი წერს ასეთ თხოვნას: „განუცხადებ ამას მაღალმსვლელობასა თქვენსა, რომელ გარდაცვალებულის მეფის ერეკლესაგან წელიწადში ორმოცი თუმანი ...
ჯორჯაძე დავით ივანეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- დავით ივანეს ძე
- გვარი
- ჯორჯაძე
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1810 - 1866 წლის შემდეგ
-
დავით ივანეს ძე ჯორჯაძე - სწავლობდა თბილისის კეთილშობილთა სასწავლებელში. 1825 წელს გაგზავნეს სასწავლებლად პეტერბურგის მეორე კადეტთა კორპუსში. დავით ჯორჯაძემ პეტერბურგში იცხოვრა 1825 - 1830 ...
კლდიაშვილი სიმონ გრიგოლის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- სიმონ გრიგოლის ძე
- გვარი
- კლდიაშვილი
-
სიმონ გრიგოლის ძე კლდიაშვილი (1865-1920) - თბილისის სათავადაზნაურო გიმნაზიის (ამჟამად ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი) შენობის ხუროთმოძღვარი.
დიმიტრი ყიფიანის ...
პოპოვა პრასკოვია პეტრეს ას.
- სახელი, მამის სახელი:
- პრასკოვია პეტრეს ას.
- გვარი
- პოპოვა
-
პრასკოვია პეტრეს ას. პოპოვა (Попова Прасковья Петровна). - ჭილაშვილი იაგორ (გიორგის) მეუღლე, დიმიტრი ყიფიანის სიდედრი). ჯვარი დაიწერეს 23 აპრილს 1813 წელს. პრასკოვია პეტროვნამ ისწავლა ქართული ...