გელოვანი
-
ფეოდალური საგვარეულო საქართველოში. თავადები. სვანეთის ყოფილი ერისთავები. ლეჩხუმის მოურავები.
1462–1510 წლების სასიხლო სიგელში სვანეთის ერისთავებად გელოვანები არიან დასახლებულნი.
ვახუშტი ბატონიშვილი „აწინდელთა მთავართა გვართათვის“ გელოვანების შესახებ წერს „ხოლო სვანეთს – გეელოვანი, და არღარა ეგოდენის ძალის და უფლების მქონე სვანთა ზედა“. დადეშქელიანების გაძლიერებამ გამოიწვია გელოვანების დასუსტება და ისინი, როგორც ჩანს ლეჩხუმში გადმოვიდნენ, მაგრამ სვანეთშიც შეინარჩუნეს დიდი რაოდენობის მამულები. XIX საუკუნეში ქვემო სვანეთში დიდი რაოდენობით ყმა–მამულს ფლობდნენ გელოვანები და გარდაფხაძეები.
XVIII საუკუნიდან ლეჩხუმს განაგებდნენ სარდალ–მოურავი გელოვანები.
XVIII საუკუნეში ლეჩხუმის მთავარსარდალი ქაიხოსრო გელოვანი.
ლეჩხუმის მბრძანებელი ქაიხოსრო გელოვანი, რომელიც „დიდშემძლე კაცად“ ითვლებოდა არ იყო გრიგოლ დადიანის კმაყოფილი, მან კავშირი გააბა იმერეთის ყველაზე ძლიერ ფეოდალთან ზურაბ წერეთელთან და „ესევითარი შეთქმულებით გადააგდეს დადიანი გრიგოლ და იქმნა დადიანად მანუჩარ“. გელოვანმაც უფრო დამოუკიდებლად იგრძნო თავი მანუჩარისაგად, რადგან ეს უკანასკნელი მან გაადადიანა, ამის სანაცვლოდ 1795 წელს მიიღო ლენტეხი და ლაშარას ციხე მასში შემავალი სოფლებით. გარდა ამისა ქაიხოსრო გელოვანი ხორგიც მოურავადაც დაინიშნა.
გელოვანი გაბრიელი – XVIII საუკუნის I ნახევრის ქართველი მწერალი 1724 წელს ვახტანგ VI გაჰყვა რუსეთში. იქვე დაიწყო სამსახური, 50–იან წლებში მთავარიმ საპოლიცმეისტერო კანცელარიის კაპიტანი იყო.
გელოვანი არჩილ – საბჭოთა საინჟინრო ჯარების მარშალი.
გელოვანი მირზა – ქართველი პოეტი.
გელოვანი მიხეილი – ქართველი მსახიობი და რეჟისორი.
ლევან ბერაია
-
ბებუთაშვილი
-
XVIII–XIX სს. საქართველოს თავადური გვარი. ქართლში XVI ს–ში მოვიდნენ სომხეთიდან. XVIII ს. მსხვილი ვაჭრები გახდნენ. XVIII ს. შუა წლებში თეიმურაზ II–მ აზნაურობა უბოძა. 80–იან წლებში ერეკლე II–მ თავადობა. მემკვიდრეობით ფლობდნენ თბილისის მელქ–მამასახლისისა და ნაცვლის სახელოს. ამ გვარის ყველაზე ცნობილი ...
საქართველოს სამეფოს სახელმწიფო მმართველობა
-
სახელმწიფოს მმართველობა XII-XIII საუკუნეებში.ერთიანი საქართველოს სახეწლმწიფო მმართველობა დიდ და რთულ მექანიზმს წარმოადგენდა. იგი გაერთიანებული საქართველოს პირველი მეფეების დროს ჩამოყალიბდა, დროთა განმავლობაში იცვლებოდა და XIII საუკუნის დასაწყისში ერთიანი, ძლიერი ფეოდალური მონარქიის
გედევანიშვილი
-
თავადთა და აზნაურთა საგვარეულო ქართლში. გერბიანი აზნაურები. იყვნენ საეკლესიო აზნაურები, შემდგომში კი ტახტის აზნაურები. რუსეთის იმპერიის „ხავერდოვან წიგნში“ არიან შეტანილები. გედევანიშვილები იყვნენ საეკლესიო ყმათა სარდლები. მამულებს ფლობდნენ გოროვანსა და წეროვანში. იყვნენ მრავალყმიანი ...
ამილახვარი
-
ამილახვრები
თავადთა საგვარეულო ქართლის სამეფოში, მსხვილი სათავადოს, საამილახოროს მფლობელები. საამილახოროს წარმოშობის საკითხზე ქართულ ისტორიოგრაფიაში აზრთა სხვადასხვაობაა.
არსებობს ტრადიციული შეხედულება, თითქოს იოთამ ზედგენიძემ გიორგი ალექსანდრე ძე 1465 წელს გადაარჩინა სიკვდილს და ამიერიდან ...
ჩოლოყაშვილი
-
ჩოლოყაშვილები - ფეოდალური საგვარეულო კახეთში. უწარჩინებულესი თავადები ერთ–ერთ წარჩინებულ გვართაგანი ძველ საქართველოში. კახეთის ფეოდალთა შტო. „ხოლო კახეთის ჩოლოყაშვილი და მაყასშვილი იტყვიან ირუფაქიძეობასა“.
ჩოლოყაშვილები კახეთის მეფის კარზე ფლობდნენ სახლთუხუცესის თანამდებობას, ამ ...
ჟორდანია
-
აზნაურული გვარი სამეგრელოსა და გურიაში. სახასო აზნაურები. სამეგრელოში მამულებს ფლობდნენ ცაიშში, ცნობილია აზნაური გიორგი ჟორდანია.
1807 წელს მამია გურიელმა ლანჩხუთის მოურავობა უბოძა აზნაურ სოსია ჟორდანიას.
იყვნენ აგრეთვე მაჭუტაძეების აზნაურები.
ლევან ბერაია
ართმელიძე
-
ფეოდალური საგვარეულო გურიაში. XVII საუკუნემდე ართმელაძეთა გვარი ძლიერ ფეოდალურ გვარად ითვლებოდა გურიაში. ართმელაძეთა დამცრობა, XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში დაიწყო, ამ დროს ჩამოართვეს მათ მეღვინეთუხუცესობა და თავად ნაკაშიძეებს გადასცეს. ართმელაძეების სამფლობელოს წარმოადგენდა სოფელი აკეთი მისი ...
მხეიძეთა სათავადო
-
მხეიძეთა გვარი უძველესი და „უწარჩინებულესი“ ფეოდალური გვარი ჩანს იმერეთის სამეფოში. იოანე ბატონიშვილი ქართველ თავად–აზნაურთა გვარების „აღწერაში“ მხეიძეთა შესახებ ამბობს: „ფხეიძე არიან ძირით სალიპარიტიანნი, ნათესავნი ორბელიანი ლიპარიტისო“, იოანე ცდება, რა თქმა უნდა, როცა ლიპარიტს ორბელიანად თვლის. ...
ბერაია
-
თეკლათელი ბერაიების ისტორია-გენეალოგია
გვარში შემორჩენილი გადმოცემის თანახმად თეკლათელი ბერაიები ყოფილან მხეიძეების აზნაურები.
მე-18 მე-19 საუკუნეების მიჯნაზე ცხოვრობდა ორი ძმა ბერაია. ერთ-ერთი ძმა იყო მხეიძეების აზნაური თეკლათში, ხოლო მეორე ძმა იყო დადიანის მდივანი. უმთავრესი მანკი, რაც იმ დროს ...
ბაზლიძე
-
ფეოდალური საგვარეულო ქართლში. 1407 წლის ერთ–ერთი საბუთის მიხედვით ბაზლიძეები იყვნენ თავადები. „სიდამონმან... მოსწყვიტნა ბაზლიძენნი თავადნი, მოსახლენი ვაკესა შინა არაგვისასა რომლის გამო დღესაც ეწოდების მუნ ტბასა ბაზალეთისა ტბაი სახელსა გამო მათისა...“ „დაშთნენ მუნ ბაზლიძენი ამოსწყვიტა მდაბალნი ...
შანშიაშვილი
-
აზნაურული გვარი ქართლში. ამათნი წინაპარნი იყვნენ ძირით გამყრელიძენი იმერეთის ადგილით მოყვანილნი საქართველოს მეფისაგან, ვახტანგისაგან მძევლად 1666 წელს ტფილისსა შინა. ხოლო მათ მზევალთაგანნი ეტრფიალა სომხეთის აზნაურისა ქალსა შანშიაშვილისასა გვარად და მას სომხეთსა არა ჰყვა ძე, გარდა იმა ქალისა, და ...
-