არღუთინსკი-დოლგორუკი მოსე ზაქარიას ძე
- მოსე ზაქარიას ძე
- არღუთინსკი
- მოსე არღუთაშვილი; მოსე მხარგრძელი
- 1797 - 1855
- გენერალ-ადიუტანტი
-
- კავკასიის ომები
- რუსეთ-თურქეთის 1828-1829
-
- ალექსანდრე ნეველის ბრილიანტებიანი
- წმ. გიორგის მესამე ხარისხის
-
მოსე ზაქარიას ძე არღუთინსკი–დოლგორუკოვი (1797–1855). რუსეთის მეფის ერთგული გენერალი, ქართველ თავადთაგანი. პირველდაწყებითი სწავლა მიიღო თბილისის კეთილშობილთა სასწავლებელში, საიდანაც 19 წლისა, მაშინდელი მთავარმართებელი ა. პ. ერმოლოვის რჩევით, მამამ გაგზავნა პეტერბურგში; აქ იგი თავის ბიძასთან ცხოვრობდა და განსაკუთრებულ ინტერესს იჩენდა სამხედრო მეცნიერებათა მიმართ. 1817 წ. 17 აპრილს იწყებს სამხედრო სამსახურს – შედის იუნკრად ლეიბ–გვარდიის ცხენოსანთა ლეგიონში (პოლკში). სადაც ორი თვის შემდეგ ესტანდარტიუნკრობას იღებს, ხოლო წლის თავზე უკვე კორნეტის ჩინითაა. 1827 წ. 23 მარტს შტაბს–როტმისტრი ა.–დ. გადმოდის საქართველოში გრენადერთა ქართულ პოლკში მაიორის ჩინით, რის შემდეგ სიკვდილამდე უწყვეტლივ მსახურობს ამიერკავკასიაში. იგი მუდამ აქტიურ მონაწილეობას იღებდა მეფის რუსეთის მიერ აქ წარმოებულ ომებში და, როგორც მისი ერთგული, დაუნდობლად ახშობდა ადგილობრივი ერების თავისუფლებისა და დამოუკიდებლობის წყურვილს. რუსეთიდან ჩამოსვლის უმალ იბრძვის ირანის წინააღმდეგ (ერევანთან, აბას–აბადთან, სარდარაბადთან და ერევნის აღების შემდეგ მონაწილეობს თავრიზისაკენ რუსეთის ლაშქრობაში, საიდანაც უკან ბრუნდება 1828 წ. ივნისში. მთავარმართებლის სურვილის თანახმად ის რჩება აზერბაიჯანში (ირანში) და ხელს უწყობს იქაური ქრისტიანების, მეტადრე სომხების გადმოსახლებას ამიერკავკასიაში, განსაკუთრებით კი მაშინ ახლად შექმნილ სომხეთის ოლქში. 1829 წ. იბრძვის ოსმალთა წინააღმდეგ, ხოლო 1830 წ. ბოლოს უკვე როგორც ბატალიონის უფროსი მოქმედებს მთიელების წინააღმდეგ. 1832 წ. ა.–დ. თბილისის ქვეითა პოლკშია მისი უფროსის უფლებით. ჯერ იგზავნება წებელდის დასაპყრობად, ხოლო 1838წ. ზაფხულში ამარცხებს ლეკებს ხაჩმაზის ხეობაში. 1841წ. ის უფროსია იმ რაზმისა, რომელმაც სასტიკად ჩააქრო გურიის გლეხთა აჯანყება (10.VII-15.XII).ა. დ. ინიშნება ახლად მოწყობილი სამურის რაზმის უფროსად. 1842წ. როცა ყაზი– ყუმუხის სახანო შამილის მხარეს გადავიდა, მოსახლეობა აჯანყდა რუსი მთავრობის წინააღმდეგ და სამურის ოლქის უფროსი სნაქსარიოვი და ახალგაზრდა ოფიცერი ილია ორბელიანი შამილმა ტყვედ წაიყვანა , მეფის მთავრობამ ერთგულებაში ნაცადი ა.–დ. ახლა ყაზი–ყუმუხის აჯანყების შესამუსრად გაგზავნა და მართლაც ზამთარში კიუღიულისთან სასტიკად დაამარცხა მთიელები. ასეთი ერთგულებისათვის მთავრობამ იგი დააჯილდოვა გენერალის ჩინით და მე–3 კლასის გიორგის ორდენით. ამასთანავე მას დაუმორჩილეს სამურის ოლქი, კიურინის სამფლობელო და ყაზი–ყუმუხის სახანო, ხოლო 1844წ. დაავალეს სამხრეთ და ჩრდილო დაღესტანში მყოფი რუსი ჯარების სარდლობა. 1847წ. 1 იანვარს ა.–დ. დაინიშნა დარუბანდის სამხედრო გუბერნატორად და სამოქალაქო ნაწილის მმართველად, ამავე დროს დატოვებულ იქნა სამხრეთ დაღესტანის ჯარის სარდლის თანამდებობაზე; ხოლო იმავე წლის 8 ნოემბერს კასპის ზღვისპირა მხარის ჯარების სარდლად და სამოქალაქო ნაწილის მმართველად. ამ დროს ის გაშმაგებით ებრძვის ჰაჯი–მურატის მეთაურობით მებრძოლ მთიელებს, მხურვალე მონაწილეობას იღებს გერგებილისა და სალთის აღებაში და მიწასთან ასწორებს მთიელთა სახლ–კარს. მომდევნო 1848 წ. 7 ივლისს ხელმეორედ აიღო გერგებილი, მთელი ეს აული საძირკვლიანად მიანგრ-მოანგრია, სრულიად გადაჰკაფა მისი ბაღები, ხოლო მოსახლეობა, ვინც კი გაქცევით თავს ვერ უშველა, მთლიანად ამოწყვიტა. ასეთი ერთგული „სამსახურისათვის“ მას ებოძა გენერალ–ადიუტანტობა და ალექსანდრე ნეველის ორდენი. 1853წ. ზამთარში ა.–დ. სწრაფად გადალახა კავკასიონის ქედი და ჭარბელაქნის ოლქში, ლეკის საკორდონო ხაზის ფარგლებში შეჭრილ შამილს ზურგიდან მოუარა და იძულებული გახადა ბრძოლის ველი დაეტოვებინა. ამის მერე ა.–დ. მალე ავად შეიქნა, ორჯერ დამბლა დაეცა და 1855 წ. 20 თებერვალს გარდაიცვალა. დასაფლავებულია სანაიანის მონასტრის საგვარეულო აკლდამაში. პირდაპირი მემკვიდრეობა არ დარჩენია. მადლიერმა მეფის მთავრობამ 1877 წ. თავის ერთგულ გენერალს დაღესტნის შუაგულში – თემირხანშურაში ძეგლი დაუდგა.
- თავადი
- მოსე მხარგრძელი
- მაქსიმე ბერძნიშვილი - მასალები XIX საუკუნის პირველი ნახევრის ქართული საზოგადოებრიობის ისტორიისათვის II ტომი.
-
ბაგრატიონ-დავითაშვილი გიორგი ალექსანდრეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- გიორგი ალექსანდრეს ძე
- გვარი
- ბაგრატიონ-დავითაშვილი
- ცხოვრობდა
- თბილისი
- თანამდებობა, სახელო
-
- გორის მაზრის თავად-აზნაურთა წინამძღოლი
- თბილისის გუბერნიის თავად-აზნაურობის წინამძღოლი
წერეთელი ფილიმონ გრიგოლის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ფილიმონ გრიგოლის ძე
- გვარი
- წერეთელი
- სხვა სახელი, გვარი
- Filimon son of Grigol Tsereteli
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- უცნობია
- ცხოვრობდა
- ვარშავა
- სამოქალაქო ჩინი
- დეისტვიტელნი სტატსკი სოვეტნიკი (ნამდვილი სამოქალაქო მრჩეველი)
- თანამდებობა, სახელო
- ვარშავის სამხედრო საოლქო სასამართლოს მოსამართლე
- ორდენი, ჯილდო
-
- წმ. ანას მეორე ხარისხის იმპერატორის გვირგვინით
- წმ. სტანისლავის მეორე ხარისხის
ბარათაშვილი დავით ზაქარიას ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- დავით ზაქარიას ძე
- გვარი
- ბარათაშვილი
- სხვა სახელი, გვარი
- დავით ზაალის ძე ბარათაშვილი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1840 - 1901
-
დიდი პატრიოტი და ილია ჭავჭავაძის მეგობარი...
ჟურული გიორგი დურმიშხანის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- გიორგი დურმიშხანის ძე
- გვარი
- ჟურული
- ცხოვრობდა
- თბილისი
წერეთელი გრიგოლ ზურაბის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- გრიგოლ ზურაბის ძე
- გვარი
- წერეთელი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1787 - 1843
- სამხედრო ჩინი
- პოლკოვნიკი
-
იმერეთის სახლთუხუცესის ზურაბ ქაიხოსროს ძე წერეთლის და თამარ დადიანის უფროსი შვილი...
ბაგრატიონი იოანე გიორგის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- იოანე გიორგის ძე
- გვარი
- ბაგრატიონი
- სხვა სახელი, გვარი
- იოანე ბატონიშვილი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1768 - 1830
-
იოანე ბატონიშვილი (1768 – 1830). გიორგი XII-ის შვილი. 1832 წელს ს.დოდაშვილს უპოვეს იოანე ბატონიშვილის ლექსი...
- ფოტო
-
იოანე ბატონიშვილი
ბაგრატიონი ანასტასია ერეკლეს ას.
- სახელი, მამის სახელი:
- ანასტასია ერეკლეს ას.
- გვარი
- ბაგრატიონი
- სხვა სახელი, გვარი
- ბატონიშვილი ანასტასია
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1763 - 1838
-
ანასტასია ბატონიშვილი. ერეკლე მეორის ასული. რევაზ ქსნის ერისთავზე, გიორგი ყულარაღასის შვილის მეუღლე...
- ფოტო
-
ანასტასია ბატონიშვილი
ალექსი-მესხიშვილი ვლადიმერ (ლადო) სარდიონის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ვლადიმერ სარდიონის ძე
- გვარი
- ალექსი-მესხიშვილი
- ცხოვრობდა
- თბილისი
ორბელიანი მანანა მირმანოზის ას.
- სახელი, მამის სახელი:
- მანანა მირმანოზის ას.
- გვარი
- ქსნის-ერისთავი
- სხვა სახელი, გვარი
- მანანა ორბელიანი
- ფაქტი, მოვლენა
- 1832 წლის აჯანყების მონაწილე
-
მანანა ორბელიანს უწოდებდნენ „ჩვენებურ მადამ რეკამიეს“...
- ფოტო
-
მანანა ორბელიანი მირმანოზ ქსნის ერისთავის ასული
სავარსამიძე ლეონტი იაკობის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ლეონტი იაკობის ძე
- გვარი
- სავარსამიძე
- დაბადების ადგილი
- მოზდოკი (Моздок) (ჩრდ. ოსეთი)
- ცხოვრობდა
- თბილისი
- სამხედრო ჩინი
- გენერალ-მაიორი
ტარსაიძე ნიკოლოზ ალექსანდრეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ნიკოლოზ ალექსანდრეს ძე
- გვარი
- ტარსაიძე
- ცხოვრობდა
- თბილისი - კრასნოდარი - სტავროპოლი - განჯა - ხარკოვი
ციციშვილი გიორგი ვახტანგის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- გიორგი ვახტანგის ძე
- გვარი
- ციციშვილი
- სხვა სახელი, გვარი
- ხათა-გოგია