არღუთინსკი-დოლგორუკი მოსე ზაქარიას ძე
- მოსე ზაქარიას ძე
- არღუთინსკი
- მოსე არღუთაშვილი; მოსე მხარგრძელი
- 1797 - 1855
-
მოსე ზაქარიას ძე არღუთინსკი–დოლგორუკოვი (1797–1855). რუსეთის მეფის ერთგული გენერალი, ქართველ თავადთაგანი. პირველდაწყებითი სწავლა მიიღო თბილისის კეთილშობილთა სასწავლებელში, საიდანაც 19 წლისა, მაშინდელი მთავარმართებელი ა.პ. ერმოლოვის რჩევით, მამამ გაგზავნა პეტერბურგში; აქ იგი თავის ბიძასთან ცხოვრობდა და განსაკუთრებულ ინტერესს იჩენდა სამხედრო მეცნიერებათა მიმართ.
1817 წ. 17 აპრილს იწყებს სამხედრო სამსახურს – შედის იუნკრად ლეიბ–გვარდიის ცხენოსანთა ლეგიონში (პოლკში). სადაც ორი თვის შემდეგ ესტანდარტიუნკრობას იღებს, ხოლო წლის თავზე უკვე კორნეტის ჩინითაა. 1827 წ. 23 მარტს შტაბს–როტმისტრი ა.–დ. გადმოდის საქართველოში გრენადერთა ქართულ პოლკში მაიორის ჩინით, რის შემდეგ სიკვდილამდე უწყვეტლივ მსახურობს ამიერკავკასიაში.
იგი მუდამ აქტიურ მონაწილეობას იღებდა მეფის რუსეთის მიერ აქ წარმოებულ ომებში და, როგორც მისი ერთგული, დაუნდობლად ახშობდა ადგილობრივი ერების თავისუფლებისა და დამოუკიდებლობის წყურვილს.
რუსეთიდან ჩამოსვლის უმალ იბრძვის ირანის წინააღმდეგ (ერევანთან, აბას–აბადთან, სარდარაბადთან და ერევნის აღების შემდეგ მონაწილეობს თავრიზისაკენ რუსეთის ლაშქრობაში, საიდანაც უკან ბრუნდება 1828 წ. ივნისში. მთავარმართებლის სურვილის თანახმად ის რჩება აზერბაიჯანში (ირანში) და ხელს უწყობს იქაური ქრისტიანების, მეტადრე სომხების გადმოსახლებას ამიერკავკასიაში, განსაკუთრებით კი მაშინ ახლად შექმნილ სომხეთის ოლქში.
1829 წ. იბრძვის ოსმალთა წინააღმდეგ, ხოლო 1830 წ. ბოლოს უკვე როგორც ბატალიონის უფროსი მოქმედებს მთიელების წინააღმდეგ. 1832 წ. ა.–დ. თბილისის ქვეითა პოლკშია მისი უფროსის უფლებით. ჯერ იგზავნება წებელდის დასაპყრობად, ხოლო 1838წ. ზაფხულში ამარცხებს ლეკებს ხაჩმაზის ხეობაში. 1841წ. ის უფროსია იმ რაზმისა, რომელმაც სასტიკად ჩააქრო გურიის გლეხთა აჯანყება (10.VII-15.XII). ა.დ. ინიშნება ახლად მოწყობილი სამურის რაზმის უფროსად.
1842წ. როცა ყაზი– ყუმუხის სახანო შამილის მხარეს გადავიდა, მოსახლეობა აჯანყდა რუსი მთავრობის წინააღმდეგ და სამურის ოლქის უფროსი სნაქსარიოვი და ახალგაზრდა ოფიცერი ილია ორბელიანი შამილმა ტყვედ წაიყვანა , მეფის მთავრობამ ერთგულებაში ნაცადი ა.–დ. ახლა ყაზი–ყუმუხის აჯანყების შესამუსრად გაგზავნა და მართლაც ზამთარში კიუღიულისთან სასტიკად დაამარცხა მთიელები. ასეთი ერთგულებისათვის მთავრობამ იგი დააჯილდოვა გენერალის ჩინით და მე–3 კლასის გიორგის ორდენით. ამასთანავე მას დაუმორჩილეს სამურის ოლქი, კიურინის სამფლობელო და ყაზი–ყუმუხის სახანო, ხოლო 1844წ. დაავალეს სამხრეთ და ჩრდილო დაღესტანში მყოფი რუსი ჯარების სარდლობა.
1847წ. 1 იანვარს ა.–დ. დაინიშნა დარუბანდის სამხედრო გუბერნატორად და სამოქალაქო ნაწილის მმართველად, ამავე დროს დატოვებულ იქნა სამხრეთ დაღესტანის ჯარის სარდლის თანამდებობაზე; ხოლო იმავე წლის 8 ნოემბერს კასპის ზღვისპირა მხარის ჯარების სარდლად და სამოქალაქო ნაწილის მმართველად.
ამ დროს ის გაშმაგებით ებრძვის ჰაჯი–მურატის მეთაურობით მებრძოლ მთიელებს, მხურვალე მონაწილეობას იღებს გერგებილისა და სალთის აღებაში და მიწასთან ასწორებს მთიელთა სახლ–კარს. მომდევნო 1848 წ. 7 ივლისს ხელმეორედ აიღო გერგებილი, მთელი ეს აული საძირკვლიანად მიანგრ-მოანგრია, სრულიად გადაჰკაფა მისი ბაღები, ხოლო მოსახლეობა, ვინც კი გაქცევით თავს ვერ უშველა, მთლიანად ამოწყვიტა.
ასეთი ერთგული „სამსახურისათვის“ მას ებოძა გენერალ–ადიუტანტობა და ალექსანდრე ნეველის ორდენი. 1853წ. ზამთარში ა.–დ. სწრაფად გადალახა კავკასიონის ქედი და ჭარბელაქნის ოლქში, ლეკის საკორდონო ხაზის ფარგლებში შეჭრილ შამილს ზურგიდან მოუარა და იძულებული გახადა ბრძოლის ველი დაეტოვებინა.
ამის მერე ა.–დ. მალე ავად შეიქნა, ორჯერ დამბლა დაეცა და 1855 წ. 20 თებერვალს გარდაიცვალა. დასაფლავებულია სანაიანის მონასტრის საგვარეულო აკლდამაში. პირდაპირი მემკვიდრეობა არ დარჩენია. მადლიერმა მეფის მთავრობამ 1877 წ. თავის ერთგულ გენერალს დაღესტნის შუაგულში – თემირხანშურაში ძეგლი დაუდგა.
- თავადი
- მაქსიმე ბერძნიშვილი - მასალები XIX საუკუნის პირველი ნახევრის ქართული საზოგადოებრიობის ისტორიისათვის II ტომი.
-
გედევანიშვილი ივანე გაბრიელის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ივანე გაბრიელის ძე
- გვარი
- გედევანიშვილი
- სხვა სახელი, გვარი
- იონა მროველი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1737 - 1821
-
ივანე გაბრიელის ძე გედევანიშვილი (1737 – 1821). იონა მროველი, რუისის მიტროპოლიტი. კათალიკოსის სარდლის გაბრიელ გედევანიშვილის შვილი (ერისკაცობაში ივანე) – იონა დაიბადა 1737. ანტონ კათალიკოსმა ...
გოლიცინი პეტრე ალექსის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- პეტრე ალექსის ძე
- გვარი
- გოლიცინი
-
პეტრე ალექსის ძე გოლიცინი (Петр Алексеевич Голицын) - 1832 წ. შეთქმულების მონაწილენი (გიორგი რევაზის ძე ერისთავი, ზაქარია ჩოლოყაშვილი, ვახტანგ ორბელიანი) თავიანთ ჩვენებებში ასახელებენ პ. გოლიცინის ...
ორბელიანი მამუკა თამაზის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- მამუკა თამაზის ძე
- გვარი
- ორბელიანი
- სხვა სახელი, გვარი
- მაკარ თომას ძე ჯამბაკურიან-ორბელიანი
-
მამუკა თამაზის ძე ორბელიანი (1801–1875). რუსულად იწოდება მაკარ ფომიჩად. თამაზ ორბელიანისა და ქეთევან ქობულაშვილის მეორე ვაჟი. დაიბადა 1801 წელს (თუმცა ეპიტაფია მისი სიონში უჩვენებს 1800 ...
- ფოტო
-
ბაბო (ბარბარე) ორბელიანი
ალექსი-მესხიშვილი ვლადიმერ (ლადო) სარდიონის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ვლადიმერ სარდიონის ძე
- გვარი
- ალექსი-მესხიშვილი
-
ვლადიმერ სარდიონის ძე ალექსი-მესხიშვილი (ლადო მესხიშვილი) (1857-1920) - მსახიობი, რეჟისორი, საქართველოს სახალხო არტისტი (მიენიჭა 1930 წელს გარდაცვალების შემდეგ).
1913 წელს ლადო ...
არღუთინსკი-დოლგორუკი მოსე ზაქარიას ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- მოსე ზაქარიას ძე
- გვარი
- არღუთაშვილი
-
მოსე ზაქარიას ძე არღუთინსკი (არღუთაშვილი, არღუთინსკი-დოლგორუკოვი) (1797-1855) - გენერალ-ადიუტანტი, თვალსაჩინო ფიგურა ე.წ.კავკასიის ომებში, სადაც განსაკუთრებული სისასტიკით გამოირჩეოდა;
გურიის ...
ჯორჯაძე დავით ივანეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- დავით ივანეს ძე
- გვარი
- ჯორჯაძე
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1810 - 1866 წლის შემდეგ
-
დავით ივანეს ძე ჯორჯაძე - სწავლობდა თბილისის კეთილშობილთა სასწავლებელში. 1825 წელს გაგზავნეს სასწავლებლად პეტერბურგის მეორე კადეტთა კორპუსში. დავით ჯორჯაძემ პეტერბურგში იცხოვრა 1825 - 1830 ...
ბაგრატიონ-გრუზინსკი ირაკლი ალექსანდრეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ირაკლი ალექსანდრეს ძე
- გვარი
- ბაგრატიონ-გრუზინსკი
- სხვა სახელი, გვარი
- Irakli, son of Alexander Bagrationi
-
ირაკლი (ერეკლე) ალექსანდრეს ძე ბაგრატიონ-გრუზინსკი (ირაკლი ბატონიშვილი) (1827-1882). ალექსანდრე ერეკლე II-ის ძე ბატონიშვილის ერთადერთი ვაჟი. დაიბადა სპარსეთში. ერთხანს ერევანში იზრდებოდა დედასთან - ...
- ფოტო
-
ირაკლი გრუზინსკი
პოპოვა პრასკოვია პეტრეს ას.
- სახელი, მამის სახელი:
- პრასკოვია პეტრეს ას.
- გვარი
- პოპოვა
-
პრასკოვია პეტრეს ას. პოპოვა (Попова Прасковья Петровна). - ჭილაშვილი იაგორ (გიორგის) მეუღლე, დიმიტრი ყიფიანის სიდედრი). ჯვარი დაიწერეს 23 აპრილს 1813 წელს. პრასკოვია პეტროვნამ ისწავლა ქართული ...
ბაგრატიონი რევაზ ივანეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- რევაზ ივანეს ძე
- გვარი
- ბაგრატიონი
- სხვა სახელი, გვარი
- რომან ივანეს ძე ბაგრატიონი
-
რევაზ (რომან) ივანეს ძე ბაგრატიონი - გენერალ-ლეინტენანტი. პეტრე ბაგრატიონის (ბოროდინოს გმირის ძმა). 1832 წელს ცხოვრობდა თბილისში არწრუნის სახლში (ეს ის სახლის სადაც წინათ ქართული თეატრი იყო, ეხლა კი ...
- ფოტო
-
ძმა-პეტრე ბაგრატიონი, ბოროდინოს გმირი
ყიფიანი ივანე გიორგის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ივანე გიორგის ძე
- გვარი
- ყიფიანი
-
ივანე (ქოჩო, ქოჩუ) გიორგის ძე ყიფიანი (? - 1814) (დიმიტრი ყიფიანის მამა) - ერთხანს სოლომონ I-ის შვილიშვილის და 1819-1820 წლების იმერეთის აჯანყების ერთ-ერთი მეთაურის (აკაკი წერეთლის ბაბუის ბაბუის) ...
ავალიშვილი ნიკოლოზ იაკობის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ნიკოლოზ იაკობის ძე
- გვარი
- ავალიშვილი
-
ნიკოლოზ (ნიკო) იაკობის ძე ავალიშვილი (1844-1929) - მწერალი, ჟურნალისტი, პუბლიცისტი, თეატრალური და საზოგადო მოღვაწე; (შვილი იმ დროს ცნობილი მწიგნობარის და კალიგრაფის - იაკობ ავალიშვილისა. გარდ. 1849 ...
ბაგრატიონ-გრუზინსკი გრიგოლ იოანეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- გრიგოლ იოანეს ძე
- გვარი
- ბაგრატიონი
- სხვა სახელი, გვარი
- გრიგოლ იოანეს ძე ბაგრატიონ-გრუზინსკი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1789 - 1830
-
გრიგოლ ბატონიშვილი, იოანე ბატონიშვილის შვილი, კახეთის აჯანყებისას 1812 წ. საქართველოს მეფედ გამოცხადებული. აჯანყების დამარცხებისას დანებდა რუსეთის მთავრობას.
დაიბადა 1789 წ. თბილისში, ...
- ფოტო
-
მამა - იოანე ბატონიშვილი