ჭავჭავაძე იასონ ივანეს ძე
- იასონ ივანეს ძე
- ჭავჭავაძე
- 1804-1857
-
XIX ს. პირველი ნახევრის გამოჩენილ ქართველ გენერალთა შორის ერთერთი თვალსაჩინო ადგილი უკავია იასონ ივანეს-ძე ჭავჭავაძეს. იგი დაიბადა 1804 წელს წინანდალში.
იასონი იყო რუსეთ-ირანის 1826-1827 და რუსეთ-თურქეთის 1828-1829 წლების ომების მონაწილე.
იასონ ჭავჭავაძემ 30 წელიწადი გაატარა რუსეთის შეიარაღებულ ძალებში. ამ ხნის მანძილზე მან ბევრ სამკვდრო-სასიცოცხლო ბრძოლაში მიიღო მონაწილეობა. მის მიერ განვლილი გზა სავსეა უნიკალური საბრძოლო ეპიზოდებით. 1822 წ. მონაწილეობდა სამხედრო ლაშქრობაში ჭარ-ბელაქანში. 1823 წლიდან მსახურობდა ნიჟნი-ნოვგოროდის დრაგუნთა პოლკში. განსაკუთრებით გამოიჩინა თავი 1826 წ. 13 სექტემბერში ელიზავეტპოლთან ბრძოლაში, სადაც ხიშტით დაჭრეს ფეხში. რუსეთ-ოსმლეთის ომის (1828-29) დროს მონაწილეობდა ყარსის, ახალქალაქის, ახალციხის, არზუმისა და ოსმალეთის სხვა ციხესიმაგრეთა აღებაში.
1829 წლის 27 სექტემბერს სოფელ ბაიბურთან თურქებთან ომის დროს მოწინააღმდეგე არმიები ერთმანეთის საწინააღმდეგოდ განლაგდნენ.. პირისპირ მდგარი ორივე მხარე შეტაკებას ელოდა. ამ დაძაბულ წუთებში თურქების მხრიდან რომელიღაც თავზე ხელაღებულმა ოფიცერმა ცხენი გამოაჯირითა ნიჟნინოვგოროდელთა ქვედანაყოფისაკენ და დამბაჩა ესროლა მათ. ამის მხილველმა იასონ ჭავჭავაძემ მაშინვე გააქროლა ცხენი თურქი ოფიცრისაკენ, მაგრამ თურქმა უკანვე გაქუსლა. ჭავჭავაძე დაედევნა. ის ისე ღრმად შეიჭრა მოწინააღმდეგის განლაგებაში, რომ სათუო გახდა მისი ცოცხლად დარჩენა. იასონ ჭავჭავაძის რაზმი ერთხმად, ერთსულოვნად მოსწყდა ადგილს თავისი მეთაურის გადასარჩენად. ოცეულს ნიჟნინოვგოროდელთა სხვა ოცეულები, ესკადრონები, მთელი პოლკი მიჰყვა და ამ მოულოდნელი, ელვისებური იერიშით რუსებმა ბაიბურთი დაიკავეს, იქ თავმოყრილი თურქთა დიდი ძალები განდევნეს.
მთავარსარდალი ი. პასკევიჩი ამ უცაბედ იერიშს თვალყურს ადევნებდა, რომელიც აღფრთოვანდა უცნობი ოფიცრის მამაცობით. იასონ ჭავჭავაძეს უმაღლესი ჯილდო ელოდა. მაგრამ ....
ლეგიონის მეთაურმა ივანე ანდრონიკაშვილმა ი. ჭავჭავაძეს დაავალა გაბნეული ჯარისკაცების შეგროვება მტერს დადევნებოდა და საბოლოოდ გაენადგურებინა. იასონმა შეკრიბა ჯარისკაცები, რა დროსაც მას გენერალმა ნ. მურავიოვმა (შემდგომ, კავკასიის კორპუსის სარდალი) უბრძანა ესკადრონით მის ბრიგადას შეერთებოდა. იასონმა უარი განაცხადა და მოახსენა თავისი მეთაურის დავალება. ბრძანების უგულებელყოფა გენერალი ძალიან გააბრაზა და ლანძღვის შემდეგ სასტიკად დაემუქრა. იასონმა შეურაცხოფა ვერ აიტანა, ხმალს ხელი სტაცა და გენერალიც გასცილდა. ეს ფაქტი მურავიოვმა მთავარსარდალს მოახსენა და მოითხოვა ახალგაზრდა ოფიცერი საველე სასამრთლოსთვის გადაეცათ.
სამხედრო ისტორიკოსი ვ. პოტო შემდეგნაირად გადმოგვცემს ამ ამბავს: „გათენდა 28 სექტემბრის დილა. პასკევიჩი დილით ადრე ადგა და ქვეითად, მხოლოდ მორიგე ადიუტანტის თანხლებით, ნიჟნინოვგოროდელთა სადგომისაკენ გაემართა. მან ჩამოიარა ესკადრონები და მხურვალე მადლობაც გამოუცხადა ბაიბურთის იერიშის გამო. - ასეთი იერიში არ მინახავს ჩემი საბრძოლო სამსახურის მთელ მენძილზეო, - თქვა მან.
მთავარსარდალს სასწრაფოდ შემოეგება პოლკის მეთაური ი. ანდრონიკაშვილი. პასკევიჩმა გადაკოცნა ანდრონიკაშვილი და სთხოვა, ეჩვენებინა ის ოფიცერი, რომელიც თეთრ ცხენზე მჯდომი ასე მამაცურად გაუძღვა პოლკის იერიშს. მას იასონ ჭაჭავაძე წარუდგინეს.
-ეს, ის ჭავჭავაძე ხომ არ არის, რომელსაც მურავიოვი უჩივის? - იკითხა პასკევიჩმა და, როდესაც პასუხად დასტური მიიღო, ჭავჭავაძეს ასე მიმართა: - იცით თუ არა, ახალგაზრდავ, რომ გენერლის ბრძანების შეუსრულებლობისათვის დახვრეტა გემუქრებოდა? გუშინ თქვენ ასჯერ დაიმსახურეთ გიორგის ჯვარი, მაგრამ მას ვეღარ მიიღებთ.“
პასკევიჩმა იასონ ჭავჭავაძე არ დასაჯა.
მრავალი ბრძოლის მონაწილე გენერალ-მაიორი იასონ ჭავჭავაძე ნიჟნი-ნოვგოროდის დრაგუნთა პოლკის მეთაური გახდა. თავი ისახელა 1853 წ. 19 ნოემბ. ბაშკადიკლარისა და 1854 წ. 24 ივლ. ქურუქ-დარის ბრძოლებში, სადაც მძიმედ დაიჭრა. 1856 წ. ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო სამხედრო სამსახურიდან გადადგა და ერთ წელიწადში ბრძოლებში მიღებული ჭრილობებით გარდაიცვალა წინანდალში. 1857 წელს ის დიდი პატივით თბილისში წაასვენეს და ქაშვეთის ეკლესის საკურთხეველში. დაკრძალეს. მისი მეუღლეც მარიამ შალვას-ასული ერისთავი-ჭავჭავაძისა ქაშვეთის ეკლესიაშია დაკრძალული. ჭავჭავაძეების გენეალოგია.
ირაკლი კალანდია
-
ორბელიანი ალექსანდრე ვახტანგის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ალექსანდრე ვახტანგის ძე
- გვარი
- ორბელიანი
-
ალექსანდრე ვახტანგის ძე ორბელიანი (1802-28.12.1869) "პუპლია" - მწერალი, ისტორიკოსი, პუბლიცისტი, პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე, ერეკლე II-ის შვილიშვილი (თეკლა ბატონიშვილის უფროსი ვაჟი), 1832 ...
ერისთავი კონსტანტინე დავითის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- კონსტანტინე დავითის ძე
- გვარი
- ერისთავი
- დაბ.-გარდ. თარიღები
- 1889-1975
-
საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის ნამდვილი წევრი, პროფესორი კ.დ. ერისთავი დაიბადა 1889 წელს ვანის რაიონში აზნაურის ოჯახში. საშუალო განათელება მიიღო ქუთაისში, რის შემდეგ იურიევის უნივერსიტეტის ...
კალატოზიშვილი დავით
- სახელი, მამის სახელი:
- დავით
- გვარი
- კალატოზიშვილი
-
დავით კალატოზიშვილი - 1812 წლის კახეთის აჯანყების მონაწილე. გადაასახლეს პერმში 1813 წელს. 1818 წლის 11 აპრილის დადგენილებით ეპატია დანაშაული და მიეცა ნება სამშობლოში დაბრუნების.
ჯანდიერი ედიშერ ივანეს ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ედიშერ ივანეს ძე
- გვარი
- ჯანდიერი
-
ედიშერ ივანეს ძე ჯანდიერი - 1812 წლის აჯანყების მონაწილე. გადაასახლეს პერმს 1813 წლის 1 მარტს. 1815 წლის თებერვალში ხელს აწერს პერმში მყოფი ქართველების განცხადებას, რომლითაც ისინი ითხოვენ თანხას ...
ანდრონიკაშვილი ზაალ ზურაბის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ზაალ ზურაბის ძე
- გვარი
- ანდრონიკაშვილი
-
ზაალ ზურაბის ძე ანდრონოკაშვილი (ზედმეტსახელად - კუზიანი), მარტყოფის მოურავი. იხსენიება „კალმასობაში“ (ზ. ჭიჭინაძის გამოც. გვ.107– 108) „იოანე: 120 ომში დასწრებიხართ თითქმის და ას მტერზე მეტი ...
ნათალიშვილი გორჯასპი გივის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- გორჯასპ გივის ძე
- გვარი
- ნათალიშვილი
-
გორჯასპი გივის ძე ნათალიშვილი - ფარეშთუხუცესი გივი ნათალიშვილის ვაჟი. 1803 წელს ულუმბოს მთაზეა მისული მალხაზ ანდრონიკოვთან ერთად, აქედან იულონ და ფარნაოზ ბატონიშვილების სახელით სოლომონ ამირეჯიბს ...
დიასამიძე ნიკოლოზ დავითის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- ნიკოლოზ დავითის ძე
- გვარი
- დიასამიძე
-
ნიკოლოზ (ნიკო, ნიკა) დავითის ძე დიასამიძე (1845-1897) - თეატრალური და საზოგადო მოღვაწე, ქველმოქმედი, გრიგოლ დიასამიძის მამა. ნიკოლოზ დიასამიძე სოლოლაკში, აგრეთვე სოფლებში: ბრილსა და საქაშეთში ...
- ფოტო
-
ნიკო დიასამიძე
გურიელი-წერეთელი პელაგია ქაიხოსროს ას.
- სახელი, მამის სახელი:
- პელაგია ქაიხოსროს ას.
- გვარი
- გურიელი
-
პელაგია ქაიხოსროს ას. გურიელი-წერეთლისა (? - 1883) - ფრეილინა, გიორგი V გურიელის შვილიშვილი, ნესტორ დიმიტრის ძე წერეთლის მეუღლე. მწიგნობრული ინტერესების მქონე მანდილოსანი. მას მზითვში მოჰყოლია ...
ჯორჯაძე დიმიტრი ნიკოლოზის ძე
- სახელი, მამის სახელი:
- დიმიტრი ნიკოლოზის ძე
- გვარი
- ჯორჯაძე
ციმაკურიძე სიმონ
- სახელი, მამის სახელი:
- სიმონ
- მამის სახელი
- უცნობია
- გვარი
- ციმაკურიძე
-
აზნაური სიმონ ციმაკურიძე - 1812 წლის აჯანყების მონაწილე. გადაასახლეს ტობოლსკში 1813 წლის მაისიდან. 1818 წელს მანიფესტის გამოცემისას მისი გვარი არ იყო შეტანილი არც განთავისუფლებულთა და არც ...